Slechthorende/dove kinderen kunnen een andere sociaal-emotionele ontwikkeling doormaken dan hun horende leeftijdsgenoten. Dit komt doordat ze vaak moeite hebben met het verstaan van spraak, vooral in lawaaierige omgevingen, en daardoor sociale signalen kunnen missen of verkeerd interpreteren. Dit kan leiden tot gevoelens van frustratie, isolatie en onzekerheid.
Een belangrijk aspect van de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen is het ontwikkelen van sociale vaardigheden, zoals het kunnen lezen van non-verbale signalen, het begrijpen van humor en het hebben van empathie voor anderen. Voor slechthorende/dove kinderen kan het lastiger zijn om deze vaardigheden te ontwikkelen omdat ze minder toegang hebben tot auditieve informatie. Ze kunnen bijvoorbeeld moeite hebben om gezichtsuitdrukkingen te lezen, lichaamstaal te begrijpen en te reageren op subtielere aspecten van communicatie zoals toon en intonatie.
Slechthorende/dove kinderen kunnen ook gevoeliger zijn voor sociale isolatie en pestgedrag. Als ze zich niet begrepen voelen, kunnen ze zich terugtrekken en vermijden om deel te nemen aan sociale activiteiten. Dit kan een negatief effect hebben op hun gevoel van eigenwaarde en hun vermogen om relaties op te bouwen.
Slechthorende/dove kinderen kunnen vaak veranderingen in hun gedrag vertonen die passen bij hun gehoorverlies. Soms kunnen ze clownesk gedrag vertonen om de aandacht te trekken, terwijl andere kinderen juist introverter kunnen worden en zich terugtrekken. Dit gedrag kan een teken zijn dat ze zich niet begrepen voelen of moeite hebben om te communiceren met anderen.
Bovendien kunnen slechthorende/dove kinderen aan het eind van de dag overprikkeld zijn. Het verwerken van de vele geluiden overdag kan veel energie kosten. Wanneer ze thuis zijn, kan het nodig zijn om stoom af te blazen en kan het als ouder een uitdaging zijn om hiermee om te gaan. Het is belangrijk om de behoeften van het kind te begrijpen en hen te helpen zich veilig en begrepen te voelen, terwijl ze tegelijkertijd de mogelijkheid krijgen om zich te uiten en te ontspannen op een manier die bij hen past.
Als ouder of verzorger is het cruciaal om een open communicatie te hebben met jouw slechthorende/dove kind en te begrijpen dat hun gedrag mogelijk een uitdrukking is van hun gehoorverlies. Door de communicatie te verbeteren en hen de nodige ondersteuning te bieden, kunnen slechthorende kinderen zich veiliger voelen en beter leren omgaan met hun gehoorverlies en de impact ervan op hun sociale en emotionele ontwikkeling.
Het is belangrijk om als ouder of verzorger te begrijpen dat elk kind uniek is en dat er geen 'one-size-fits-all'-oplossing is voor het ondersteunen van de sociaal-emotionele ontwikkeling van slechthorende/dove kinderen. Het is daarom essentieel om samen te werken met diverse professionals, waaronder de IB'er en/of de Ambulant Begeleider die je kunnen helpen met het vinden van de juiste hulp.
Er zijn verschillende therapieën beschikbaar die kunnen helpen bij het verbeteren van de sociaal-emotionele ontwikkeling van slechthorende kinderen, zoals ik-versterkende therapie, of de speltherapie gericht op hoog gevoeligheid. Het kan ook helpen om een gebarentolk in te schakelen om de communicatie te vergemakkelijken of SOLO-apparatuur te gebruiken om het spraak verstaan te verbeteren.
Het is van groot belang dat er meer bewustzijn en begrip komt voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van slechthorende kinderen. Als ouders en verzorger kun je ook zelf op zoek gaan naar informatie en ondersteuning, bijvoorbeeld door lid te worden van een oudervereniging voor slechthorende kinderen of door te praten met andere ouders in vergelijkbare situaties. Het is goed om te weten dat je er niet alleen voor staat en dat er altijd mogelijkheden zijn om je kind te helpen bij zijn of haar ontwikkeling.
Elk kind is anders en het vinden van de juiste ondersteuning kan een lang proces zijn. Samenwerken met professionals en het uitproberen van verschillende methoden kan helpen om de juiste ondersteuning te vinden die bij het kind past.
Anna Hanste
Oorclipz
